Als een algoritme jouw baas is

Als een algoritme jouw baas is, maakt het bedrijf waarvoor je werkt software-algoritmen om managementtaken uit te voeren. Bijvoorbeeld door taken aan jou toe te wijzen, door je te vertellen hoe jij je taak moet uitvoeren of door jouw werk automatisch te beoordelen. Wat zijn de voor- en nadelen? Samen met de Nederlandse Arbeidsinspectie heeft TNO onderzoek gedaan naar algoritmisch management.

Voorbeelden

Als je een platformmedewerker bent doe je je werk via internet. Dan doe je klikwerk of freelance dienstverlening op afstand, transport of bezorging. Je verkoopt producten online of werkt op een locatie om hand- en spandiensten te verrichten. Verschillende instanties schatten dat ongeveer 1% tot 2% van de beroepsbevolking in Europa platformwerk als primaire arbeidsactiviteit heeft. Dat percentage is in de voorbije jaren verdubbeld en mogelijk zet de trend door. Het percentage lijkt misschien klein maar de absolute getallen zijn indrukwekkend; het archetypische platformbedrijf Uber stuurde in 2021 wereldwijd maar liefst 3,5 miljoen chauffeurs aan.

Maar het gaat niet alléén over platformwerkers. Ook in ‘gewone’ bedrijven worden algoritmes gebruikt om mensen aan te sturen. Denk aan het opstellen van roosters, orderverwerking en tijdsplanning. Als jij een dienstverband hebt heb je een betere bescherming dan onafhankelijke platformwerkers maar ook dan ben je niet vrij van bepaalde vormen van dwang.

Voor- en nadelen

Primair is het doel van algoritmisch management om jouw werk efficiënter te maken, maar het levert ook nieuwe werkverhoudingen op en het verandert arbeidsrisico’s. Dit komt doordat de taken die traditioneel door mensen werden gedaan worden nu gedaan door computers. Tegelijkertijd kunnen data-gedreven technieken oplossingen bieden om arbeidsongevallen te voorkomen. Bijvoorbeeld om je eraan te herinneren dat je werkdag bijna ten einde loopt of dat het tijd wordt voor je pauze. Maar over het algemeen is algoritmisch management onvoordelig voor werkende mensen.

Rapport algoritmisch management

In samenwerking met de Nederlandse Arbeidsinspectie heeft TNO onderzoek gedaan naar algoritmisch management. De bevindingen zijn in dit rapport terug te vinden. Dit rapport helpt duiden wat algoritmisch management is, hoe je de verschillende vormen ervan (en de gevolgen) kunt classificeren en geeft een aantal toekomstscenario’s voor het werken met algoritmisch management. Er is óók een aantal stellingen opgesteld die helpen algoritmisch management te herkennen in je werkomgeving.

Download het rapport